• Krwotok (wylew) podpajęczynówkowy

Krwotok (wylew) podpajęczynówkowy następuje wskutek uszko­dzenia pourazowego naczyń śródczaszkowych.

• Krwiak nad twardowkowy

Jest to nagromadzenie się krwi w prze­strzeni między kością czaszki a oponą twardą mózgu wskutek uszko­dzenia tętnicy oponowej. Obrazem choroby są szybko narastające za­burzenia przytomności, zwykle po okresie przejściowej poprawy po urazie (co może wprowadzić laika w błąd), objawy ogniskowe uszko­dzenia mózgu.

Stan ten wymaga natychmiastowego prze­wiezienia chorego do szpitala, wykonania badań radiologicznych czaszki, echoencefalografii, arteriografii, tomografii komputerowej mózgu. W razie potwierdzenia rozpoznania, leczenie wyłącznie operacyjne.

• Krwiak podtwardówkowy

Jest to nagromadzenie się krwi między oponą twardą a pajęczynówką wskutek uszkodzenia naczyń żylnych podtwardówkowych. Choroba ma przebieg ostry, podostry lub przewle­kły. W stanie ostrym zaburzenia przytomności pojawiają się natych­miast po urazie, w podostrym – po kilku dniach, a w przewlekłym po kilku miesiącach, a nawet latach od urazu. Występują ponadto silne bóle głowy, spowolnienie psychoruchowe, niedowłady połowicze, rzad­ko napady padaczkowe. Postępowanie jak w krwiaku nadtwardówkowym.

• Padaczka pourazowa

Przyczyną jest pourazowa blizna oponowo-mózgowa. Napady pojawiają się po kilku miesiącach do kilku lat po urazie, według różnych statystyk u kilku do kilkudziesięciu procent wszystkich chorych, którzy przebyli uraz głowy.

• Encefalopatia pourazowy

Jest to proces przewlekły, związany prawdopodobnie z trwałym uszkodzeniem tkanki mózgowej, z procesa­mi tworzenia się mikroblizn glejowych, jak również ze zmianami pou­razowymi w ścianach mózgowych naczyń krwionośnych niewielkiego kalibru. Choroba ma przebieg stacjonarny, często powoli ustępujący, rzadziej powoli postępujący.

Objawem są częste, rozlane i ogniskowe bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, nadpobudliwość, zaburzenia koncentra­cji i pamięci świeżej (funkcji zapamiętywania), spowolnienie i męczliwość psychofizyczna. Badanie przedmiotowe najczęściej wykazuje ob­jawy uszkodzenia móżdżku i błędnikowo-móżdżkowe, rza­dziej dyskretne niedowłady, zaburzenia czucia itp. Najczęściej wystę­pują zmiany patologiczne w elektroencefalogramie (EEG).

Rozpoznanie opiera się na wywiadzie z chorym (przebyty uraz głowy), a także na stwierdzeniu obiektywnych odchyleń od normy w badaniu neurologicznym oraz zmian w elektroencefalogra­mie (EEG).

Leczenie jest zwykle objawowe. Stosuje się leki przeciwbólowe, uspokajające, nasenne, obniżające pobudliwość układu błędnikowego. Dobre wyniki daje niekiedy równoczesne podawanie leków naczynio­wych i psychoenergizujących.