W zależności od rodzaju i mechanizmów powstawania zaburzeń w funkcjonowaniu danej osoby, jej możliwości i motywacji do leczenia, a także kwalifikacji zawodowych psychologa i charakteru instytucji, w której jest zatrudniony, psycholog proponuje różne formy oddziaływań o charakterze terapeutycznym. Celem terapii może być: nawiązanie i podtrzymanie kontaktu z osobą poszukującą pomocy, wzmocnienie zdrowych mechanizmów jej osobowości i możliwości przystosowawczych, uzyskanie przez nią wglądu w mechanizmy zachowania, ograniczenie nasilenia i zakresu występowania dysfunkcji.
W zależności od postawionych celów terapia może mieć charakter krótkotrwałych lub systematycznych oddziaływań, planowanych na dłuższy okres. Krótkotrwałe oddziaływania podejmowane są w ramach tzw. interwencji kryzysowych. Są to działania doraźne mające spowodować obniżenie napięcia i podwyższenie nastroju osoby zwracającej się o pomoc, nauczenie jej form zachowania dających szansę na rozwiązanie istniejącej sytuacji konfliktowej. W toku jednego bądź kilku spotkań psycholog wraz z osobą poszukującą porady analizuje jej sytuację życiową, różne warianty rozwiązań zgłaszanych problemów. W celu obniżenia napięcia stosowane są techniki relaksacyjne. Są to ćwiczenia, w trakcie których osoba będąca w kryzysie uczy się kontroli napięcia fizycznego i rytmu oddechowego, osiąga stan odprężenia i wypoczynku.
Terapia długotrwała jest stosowana w stosunku do osób o utrwalonych formach zachowania, niekorzystnych z punktu widzenia przystosowania. Terapia ta polega na systematycznym oddziaływaniu psychologicznym w indywidualnym kontakcie z pacjentem lub w grupie pacjentów dobranych według określonych kryteriów. Psycholog w porozumieniu z lekarzem, a często i przy jego współpracy, formułuje cele terapii i dobiera środki do ich realizacji.
Techniki, którymi terapeuta posługuje się w swej pracy z pacjentem, można podzielić na techniki słowne, niewerbalne i sugestywne. Wśród technik słownych wyróżnia się: techniki niesymboliczne (jak np. rozmowa, dyskusja spontaniczna lub prowokowana) i techniki symboliczne, jak techniki identyfikacyjne (psychodrama, tj. odgrywanie proponowanych przez terapeutę sytuacji realnych bądź wyobrażeniowych), dialogi z samym sobą lub realnymi czy też fikcyjnymi osobami. Do technik niewerbalnych zalicza się: muzykę, taniec, pantomimę. Techniki sugestywne to relaks oparty na autosugestii i hipnoza.